پرسش :

نوجوان 15 ساله‌ام اصلاً انتقاد پذير نيست و در برابر كوچك‌ترين انتقادها اشك مي‌ريزد براي مواجه با اين مشكل چه كنم؟


شرح پرسش :
پاسخ :
انتقاد پذيري، سخت، و در دوران بلوغ به جهت التهاب‌هاي اين دوران و زود رنجي نوجوان، سخت تر است؛ به همين جهت با كوچك‌ترين انتقاد شما، در چشمانش اشك جمع‌مي‌شود و بعض گلويش را مي‌فشرد؛ پس بكوشيد به جاي انتقاد بيشتر از تربيت خاموش، يعني سكوت و نگاه (ر. ك: ص 36و 37) استفاده كنيد.
سكوت شما در برابر بدرفتاري او كه نشان دهندة كرامت شما است سبب سازندگي نوجوانتان خواهد شد.
در صورت امكان از شيوه «به در بگو، ديوار بشنود» استفاده كنيد تا از مقاومت رواني او كاسته شود.
اگر مجبور مي‌شويد به طور مستقيم اشكالات او را بگوييد، نكات ذيل را رعايت كنيد:
ا- به كمترين مقدار بسنده كنيد؛ چرا كه امام علي (ع) فرمود:
الا فْراطُ فِي الْمَلامَهِ يَشُبُّ نارَ اللجاجَة
زياده روي در سرزنش، آتش لجاجت را شعله وري مي‌سازد.
2- پيش از انتقاد، از او اجازه بگيريد. در صورتي كه اجازه دهد مقاومت رواني‌اش از بين خواهد رفت و سخت شما را مي‌پذيرد و اگر اجازه ندهد، خود دربارة رفتارهايش تفكر مي‌كند و متوجه اشتباهش خواهد شد.
3- ابتدا نقاط مثبت او را بگوييد.
4- به جاي پيام «تو»، از پيام «من» استفاده كنيد. در پيام «تو» (تو بي نظمي)، اشكال را متوجه فرزند مي‌كنيد؛ اما در پيام «من» (وقتي مي‌بينم لباس‌هايت را مي‌ريزي، ناراحت مي‌شوم)، احساس خودتان را بيان مي‌كنيد كه تأثير افزون‌تري دارد.
5- از «رفتار» فرزندتان انتقاد كنيد و «خودش» را به باد انتقاد نگيريد.
www.morsalat.com